Ratujmy kościół św. Wawrzyńca w Filadelfii

Główną motywacją polskich wiernych, dążących do przywrócenia kościoła do normalnej działalności, pozostaje przywiązanie do kościoła, wokół którego tworzyła się pierwsza elita przywódcza Polonii w Filadelfii. Zaczyna być oczywiste, że sprawa jego zachowania wychodzi poza ramy parafii.
Kościół jest zabytkiem polskiej kultury z początków organizowania się duszpasterstwa emigracji napływającej do pracy w USA z polskich terenów. W czasie obchodów 125-lecia kościoła zwróciliśmy uwagę na polichromię Lorenzo Scattagliego, odwzorowującą słynny, uważany do II wojny za zaginiony, obraz Jana Styki “Regina Poloniae”, zakupiony w 1895 roku na aukcji w Filadelfii, po zamknięciu ekspozycji kolumbijskiej w Chicago. Widać też w jego polichromii – przede wszystkim w scenie pożegnania św. Jadwigi z synem przed wyprawą wojenną – wpływ malarskich prac proboszcza ks. Franciszka Trawniczka z filadelfijskiego kościoła krakowskich księży misjonarzy, pod wezwaniem św. Jadwigi. To są pierwsze ślady związku kościoła z Krakowem.
Obecnie Pro Arte natrafia na informację odnośnie witraży. W katalogu firmy Żelińskiego, zajmującej się witrażami i mozaikami, jest reprodukcja projektu Stefana Matejki – cytowane jest tu  zamówienie ks. Gabriela Krausa, proboszcza kościoła św. Wawrzyńca w latach 1897-1932. Stefan Matejko, po studiach w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, odbył praktykę podyplomową w Monachium. Jest on bratankiem Jana Matejki, wielkiego malarza scen historycznych z dziejów Polski i rektora Akademii Sztuk Pięknych. Krakowski zakład miał kilka przedstawicielstw w Stanach Zjednoczonych. Niewykluczone, że monachijska firma Muellera, widniejąca na witrażach  kościoła św. Wojciecha, mogła korzystać  z projektów Stefana Matejki, bądź innego artysty z Polski tej klasy, mającego kontakt z Monachium. Firma krakowska, weszła na rynek amerykański pod patronatem biskupa Paula Rhode, pierwszego biskupa polskiej narodowości w Stanach Zjednoczonych, w okresie jego probostwa w kościele św. Michała Archanioła w Chicago (1897-1915). To otwiera pole dla dalszych badań.
Jeśli Polonia posiada zaniedbania w zakresie archiwizacji, Kraków przechowuje wszystko. Krakowska dokumentacja pomoże wprowadzić zabytkowy kościół do oficjalnego rejestru zabytków kultury materialnej USA. Wybudowany w latach 1882-1890, kościół jest dziełem architekta Edwina Forresta Duranga. Jego rangę określa już jego pierwsza budowa – jezuicki kościół Il Gesu w śródmieściu Filadelfii, przy Girard Avenue, dokąd trafiły dwa obrazy z polskiego pawilonu na ekspozycji kolumbijskiej w Chicago roku 1893. Posiada on monachijskie witraże oraz polichromię wykonaną przez artystę malarza Lorenzo Scattaglię, dekoratora kościelnego i współpracownika Forresta Duranga.
Kościół świętego Wawrzyńca, za czasów proboszcza ks. Gabriela Krausa, był centrum i motorem rozbudowy polskiego duszpasterstwa emigracyjnego na terenie filadelfijskiej metropolii. Efektem tych działań był kościół św. Jana Kantego, a następnie kościół św. Wojciecha, zbudowany wzdłuż ulicy Thompson.
Parafia św. Wawrzyńca miała wielkie zasługi dla sprawy polskiej w okresie I wojny światowej. Według informacji zawartych w wydawnictwie jubileuszowym, przygotowanym przez proboszcza ks. Stanisława Garstkę, parafia wystawiła setkę rekrutów do walki o wyzwolenie Polski z niewoli zaborców. Pozostaje nam zadanie odszukania ich nazwisk i uczczenia w stulecie czynu zbrojnego Polonii.

APEL KOMITETU OCALENIA KOŚCIOŁA ŚW. WAWRZYŃCA

Kościół św. Wawrzyńca (St. Laurentius Church) – jest pierwszym i najstarszym polskim  kościołem rzymsko-katolickim archidiecezji filadelfijskiej. Tę wspaniałą świątynię zbudowali ponad 130 lat temu polscy imigranci. Podjęli się jej budowy, mając mniej niż 50 dolarów w budżecie. Wypełnili budowlę malowidłami ściennymi i dziełami sztuki, które pozostają tam do dziś. Co więcej, budowali kościół przez lata, kosztem licznych wyrzeczeń, ale z sercem przepełnionym oddaniem i miłością dla polskiego dziedzictwa i katolickiej wiary.
Pochopna decyzja władz archidiecezji filadelfijskiej prowadzi do zniszczenia raczej niż restauracji kościoła. Grupa popierająca zachowanie świątyni św. Wawrzyńca współpracuje z prawnikiem kanonicznym i posiada plan finansowy na pokrycie kosztów restauracji. Założyła konto bankowe na donacje i przyjmuje zobowiązania płatnicze, a także odwołała się od decyzji archidiecezji do Watykanu.
Apelujemy do polskiej społeczności o poparcie naszej batalii “Save St. Laurentius Church” i wsparcie donacją funduszu wysyłając czek na konto:

Save St. Laurentius, c/o National Penn Bank
2330 East York Street
Philadelphia, PA 19125
bądź deklarując zobowiązanie finansowe według formularza, zamieszczonego 13 sierpnia 2014 roku na stronie: www.savestlaurentius.org. Formularz zamieszczamy poniżej. Należy go odesłać pod adresem komitetu:
Friends of St. Laurentius
1539 E Montgomery Ave
Philadelphia, PA  19125
email: savestlaurentius@gmail.com

Prosimy też o wysyłanie listów do papieża Franciszka:
His Holiness, Pope Francis, PP
00120 Via del Pellegrino
Citta del Vaticano

Zrodlo:dziennik.com